Naprotechnologia

Naprotechnologia (ang. NaProTECHNOLOGY® odwołująca się do teorii medycznych i wartości zaprezentowanych w książce autorstwa dr Thomasa W. Hilgersa pt. „The Medical & Surgical Practice of NaProTECHNOLOGY”, wyd. Pope Paul VI Institute Press, Omaha, Nebraska, 2004) to termin odnoszący się do natural procreative technology, oznaczający metody i technologie medyczne wspierające naturalne mechanizmy płodności, zgodne z indywidualną fizjologią cykli miesiączkowych badanej kobiety.

• Poznanie indywidualnego przebiegu cyklu danej kobiety pozwala na określenie jego prawidłowości, poznanie przyczyn istniejących zaburzeń i skuteczne ich leczenie.
• Wieloletnie badania nad cyklem miesiączkowym kobiet doprowadziły do określenia cech charakterystycznych dla cykli prawidłowych oraz oznak zaburzeń i sytuacji chorobowych.
• Obserwacje cech śluzu szyjki macicy i jego zmian w trakcie cyklu, rejestrowane na karcie obserwacji według Modelu Creighton’a, stanowią doskonałą pomoc w diagnostyce par mających problem z zajściem w ciążę.
• W Naprotechnologii wykorzystywane są metody leczenia niepłodności uzależnione od schorzeń stwierdzonych u badanej pary: może to być suplementacja witamin i minerałów, specjalnie opracowane diety, leczenie farmakologiczne w celu poprawy nasienia i śluzu szyjki macicy, leczenie hormonalne skorelowane z indywidualnym przebiegiem cyklu miesiączkowego badanej kobiety, laseroterapia i tzw. chirurgia bliskiego kontaktu.
• Naprotechnologia może być stosowana również jako naturalna metoda regulacji poczęć, czyli w celu unikania ciąży.

U źródeł Naprotechnologii leży Metoda Owulacyjna Billingsów, oparta na bardzo szczegółowych obserwacjach wydzieliny śluzowej szyjki macicy oraz odczuć w okolicach przedsionka pochwy. W Naprotechnologii objawy śluzu zostały sklasyfikowane według cech płodnych i poddane standaryzacji (system rejestracji Vaginal Discharge Recording System - VDRS). Naprotechnologia opiera się na wieloletnich obserwacjach cyklu miesiączkowego i cyklu płodności kobiet, które pozwoliły zgromadzić dane na temat parametrów typowych dla cyklów o prawidłowym przebiegu, a także rozpoznać sytuacje nietypowe czy chorobowe. Dzięki takiemu podejściu można zidentyfikować przyczyny problemów z płodnością, ewentualnie zdiagnozować stany chorobowe i efektywnie je leczyć. W metodzie tej do prowadzenia codziennych obserwacji wykorzystuje się „CREIGHTON MODEL FertilityCare™ System”, który bazuje na badaniu śluzu produkowanego w kryptach (gruczołach) szyjki macicy, a obserwowanego na zewnętrznych narządach płciowych.

Karta obserwacji wprowadzona została przede wszystkim w celu diagnostycznym, aby ułatwić zidentyfikowanie przyczyn leżących u podstaw problemów z płodnością pary małżeńskiej. Istotne znaczenie ma także ocena tzw. biomarkerów, a szczególnie:  typu i ilości obserwowanego śluzu, dynamiki jego zmian, długości i przebiegu fazy przedowulacyjnej, długości i stabilności fazy poowulacyjnej, długości cykli, występowania plamienia przedmenstruacyjnego, przedłużania się brązowego plamienia po miesiączce itp.

Problemy, których rozwiązaniu służy NaProTechnologia:

• Niepłodność o różnej etiologii (wg prof.Hilgersa niepłodność może być zdiagnozowana już po 6-u miesiącach obserwacji i regularnego współżycia, natomiast skuteczność jej wyleczenia to 50-80%);
• Zapobieganie nieplanowanej ciąży;
• Endometrioza;
• Zrosty miednicy mniejszej i jajowodów;
• Poronienia (donoszenie ciąży do końca i urodzenie potomstwa w 79% przypadków skazanych na poronienia);
• Porody przedwczesne;
• Zespół policystycznych jajników;
• Zespół napięcia przedmiesiączkowego;
• Depresja poporodowa;
• Nieregularne pozacykliczne krwawienia;
• Niski poziom progesteronu;
• Mięśniaki i włókniaki narządów rozrodczych;
• Objawy wypadowe w premenopauzie (usunięcie przykrych symptomów w 95% przypadków);
• Kontrola czy wręcz eliminacja migrenowych bólów głowy (50% skuteczności).

Anomalie i nieprawidłowości, które można zidentyfikować na podstawie karty Modelu Creightona:

1. Zbyt krótka faza wydzielania śluzu szyjkowego oraz występowanie tylko śluzu słabej jakości – mogą stanowić przyczynę problemów z płodnością. W cyklach całkowicie suchych poziom estradiolu 17β i progesteronu jest zwykle niski. Taki przebieg cyklu jest charakterystyczny przy niewłaściwej folikulogenezie, czyli wzrastaniu i dojrzewaniu pęcherzyka, a także powoduje często anormalną lutogenezę, czyli rozwój i funkcjonowanie ciałka żółtego.
2. Krótka faza wydzielania śluzu przez szyjkę macicy, a jednocześnie wydłużona faza lutealna  (czas po szczycie śluzu aż do następnej miesiączki dłuższy niż 16 dni) sugerujące zluteinizowany, nie pęknięty pęcherzyk. Jest to defekt owulacji związany z obniżonym poziomem estrogenów i progesteronu.
3. Zbyt krótka faza poowulacyjna (Post Peak) świadcząca o niewydolności ciałka żółtego i niewystarczającej produkcji progesteronu, co może powodować niezdolność do podtrzymania ewentualnej ciąży.
4. Pojawianie się brązowych lub czarnych plamień w poowulacyjnej fazie cyklu, czy bezpośrednio przed następną miesiączką, świadczące zazwyczaj o nieoptymalnym poziomie progesteronu. Nieadekwatne wsparcie dla endometrium ze strony hormonów wydzielanych przez ciałko żółte prowadzi zazwyczaj do problemów z zagnieżdżeniem zarodka i może być przyczyną nawracających poronień.
5. Brak fazy śluzu mogący wskazywać na brak występowania owulacji, a w połączeniu z rzadkim występowaniem miesiączek – na zespół policystycznych jajników (PCOs).
6. Występowanie wszelkich anormalnych krwawień lub znaczne przedłużanie się lekkich krwawień i plamienia, które mogą oznaczać bardzo poważne schorzenia i wymagają natychmiastowej kontroli u lekarza.
7. Wahania w długości fazy poowulacyjnej przekraczające 4 dni – wg Prof. Hilgersa mogące wskazywać na predyspozycje do wystąpienia w przyszłości raka piersi.
8. Silne bóle występujące podczas miesiączki  – często spowodowane endometriozą.
9. Obserwowane przed terminem spodziewanej miesiączki objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), które są spowodowane niedoborem progesteronu (taka sama sytuacja dotyczy depresji poporodowej).

Głównym założeniem Naprotechnologii jest kompleksowa edukacja pacjentów w zakresie szczegółowej obserwacji naturalnego rytmu płodności badanej pary. Taka dokładna, co najmniej 3-4-miesięczna obserwacja ma na celu zdiagnozowanie nieprawidłowości, które mogą leżeć u podstaw niepowodzeń w poczęciu dziecka.

Kolejnym etapem w tej metodzie jest regularna analiza parametrów fizjologicznych i biochemicznych na przestrzeni kilku do kilkunastu miesięcy. Obserwacje te prowadzą do określenia podłoża istniejących zaburzeń hormonalnych czy anatomicznych. Wszelkie anomalie, które nie zostaną zdiagnozowane i nie będą leczone, mogą się zakończyć patologicznymi zmianami w okolicy narządów rodnych, nadciśnieniem, wylewami czy też osteoporozą. Poznanie  źródła tych zaburzeń i nieprawidłowości pozwala na efektywne ich leczenie i przeciwdziałanie poważniejszym zmianom.

Lekarze naprotechnolodzy duży nacisk kładą także na wykorzystanie dostępnych technologii medycznych, takich jak: ultrasonografia, analiza poziomu hormonów i ich oznaczenie w ścisłej korelacji z indywidualnym przebiegiem cyklu badanej kobiety, leczenie farmakologiczne, a także tzw. chirurgię bliskiego kontaktu. Decyzje co do rodzaju terapii są podejmowane w zgodzie z fizjologią cyklu miesiączkowego badanej kobiety. W zależności od rodzaju schorzenia i przyczyny niepłodności Naprotechnologia wykorzystuje różne sposoby postępowania terapeutycznego, jak na przykład: suplementacja witaminowa i indywidualnie opracowane diety, farmakoterapia dla polepszenia produkcji śluzu czy nasienia, laseroterapia endometriozy, farmakologiczna indukcja jajeczkowania, persuflacja (udrożnienie) jajowodów, czy nawet operacje korygujące budowę anatomiczną macicy i jajowodów.